De Belastingdienst controleert scherp op excessieve leningen bij de eigen BV. Het is de Belastingdienst namelijk een doorn in het oog dat dga’s (eigenaren van een BV) ‘leven van hun hoge rekening-courantfaciliteit’ bij hun BV en zo bijvoorbeeld de goudenhanddruk of hun pensioen “onbelast” volledig opnemen, terwijl ze wellicht de lening nooit meer (kunnen) terugbetalen. Als de Belastingdienst met succes stelt dat sprake is van een excessieve lening of een onzakelijke lening kunnen de fiscale gevolgen (let op: boetes) groot zijn. Met een juiste aanpak kunnen deze ongewenste gevolgen mogelijk worden voorkomen.
Excessieve lening, onzakelijke lening of schijnlening
Een schijnlening of onzakelijke lening is aanwezig als er van de BV is geleend, zonder overeenkomst, zonder aflossing-schema, zonder zekerheden, terwijl de rente niet is betaald, of alleen is bijgeschreven. Ook indien aan een of meer van deze voorwaarden toch is voldaan kan soms toch sprake zijn van een schijnlening, maar dat is afhankelijk van andere factoren. Zoals bijvoorbeeld het (niet) voorhanden zijnde privévermogen of de (extreme) omvang van de lening. Als duidelijk is dat het opgenomen geld niet meer terugkomt, dan heeft het de BV definitief verlaten. Eigenlijk is het dan geen lening meer, maar een schijnlening: zie hierna.
Fiscaal probleem bij (te) hoge schuld aan eigen BV
Als winst van de BV als dividend wordt uitgekeerd aan de dga is daarover 26,9% inkomstenbelasting (box 2) verschuldigd.
Bij reguliere pensioen- en stamrecht-uitkeringen bedraagt de verschuldigde belasting al snel 42,5% (37.07% belasting en 5,5% inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet).
Het geld dat de dga van zijn BV “leent” is dan ook geld waarover vaak nog belasting is verschuldigd. Het kan immers door de BV gemaakte winst zijn die als dividend nog wordt uitgekeerd aan de dga of het is geld dat de BV te zijner tijd nodig heeft om haar pensioen- en/of stamrechtverplichting te kunnen uitbetalen. Een lening moet dus wel terugbetaald worden aan de BV, en er dient behoorlijke rente te worden betaald bij reële zekerheid.
Hoe gaat de Belastingdienst om met een schijnlening (onzakelijke lening) bij een “gewone“ BV?
De actie bij een schijnlening bestaat eruit dat de Belastingdienst gaat proberen om het verschuldigde belastinggedeelte te innen. Hier is eerst een formele actie voor nodig: het opleggen van een aanslag. In het geval dat de Belastingdienst vindt dat de dga een voorschot heeft genomen op hem toekomende toekomstige dividenduitkeringen kan de Belastingdienst een aanslag van 25% inkomstenbelasting opleggen. Daarbovenop kan een boete van 50 tot 100% van de verschuldigde belasting komen.
En wat doet de fiscus bij een Stamrecht BV en Pensioen BV met een onzakelijke lening?
Het probleem van hoge leningen speelt ook bij een Stamrecht BV of een Pensioen BV. Deze BV‘s beschikken vaak over een grote pot geld. Dit geld moet worden gebruikt om aan de uitkeringsgerechtigde dga stamrecht- of pensioenuitkeringen te doen. Op deze stamrecht- en pensioenuitkeringen moet de BV loonheffingen inhouden en afdragen aan de Belastingdienst. Van de pot geld is feitelijk dan ook gemiddeld zo’n 42,5% uiteindelijk bestemd voor de Belastingdienst. Excessieve of schijnleningen bij stamrecht- en Pensioen BV’s kunnen in deze situatie leiden tot veronderstelde afkoop van het gehele stamrecht tegen het hoogste inkomstenbelastingtarief.
Beleid belastingdienst bij excessieve (schijn- of onzakelijke) leningen
In de praktijk is het zo dat de Belastingdienst in het verleden weinig aandacht heeft besteed aan de zogenaamde excessieve geldleningen. Dit is veranderd: de Belastingdienst controleert de laatste twee jaren intensief. Dit leidt tot vragenbrieven van de Belastingdienst. Vaak wordt hierin de dga de kans gegeven om aan te tonen dat de (hoge) lening wel degelijk terug betaald kan worden. Conform recente uitspraken van de Rechtbank vraagt de fiscus daarbij minimaal het volgende:
- een zakelijk vastgestelde rente,
- een reëel aflossingsschema,
- zekerheden zoals pand en/of hypotheek.
Mocht dit (alsnog) onvoldoende kunnen worden geregeld, of er wordt geen compromis met de Belastingdienst bereikt, dan zal een belastingaanslag kunnen volgen.
Oplossingen
Uiteraard is voorkomen beter dan genezen: zorg ervoor dat de lening (of rekening-courantschuld) binnen proporties blijft en zorg ervoor dat geldleningen in ieder geval gedekt zijn met voldoende privévermogen. Het moet namelijk raar lopen wil de Belastingdienst zakelijke leningen en gedekte leningen (leningen met voldoende onderpand) als excessief gaan beschouwen.
Echter, beding ALTIJD BIJ ELKE LENING een zakelijke rente en regel altijd een aflossingtraject. De laatste tijd wordt in jurisprudentie ook meer de nadruk gelegd op afgegeven zekerheden zoals een pandrecht of hypotheek eigen woning.
Soms zal echter sprake zijn van oud zeer uit het verleden. Om wat voor reden dan ook is in het verleden de situatie ontstaan waarvan sprake is van een schijn- of onzakelijke lening. Wat nu?
Herfinanciering bij bank
Door de hoge woningwaardes kan de oplossing dichterbij liggen dan u denkt: uw huidige hypotheek biedt mogelijk ruimte voor een verhoging. Hiermee kunt u uw schuld waar aflosdruk op staat ruilen voor een extra hypotheek die u pas over 20 (of 30 jaar) hoeft af te lossen.
Doen van gedeeltelijke afkoop en gebruiken netto-deel voor aflossing
Een Stamrecht BV is niet verplicht om het netto-deel van een gedeeltelijke afkoop in euro’s uit te betalen; zij mag ook uitkeren/gedeeltelijke afkopen en de gerechtigde ‘uitbetalen’ in de vorm van een schuldverlaging. Uitgaande van een van toepassing zijnde belastingtarief van 37,07% kan er met een betaling van € 37.070 aan de belastingdienst een gedeeltelijke afkoop worden gedaan van € 100.000 bruto en dus van € 62.930 netto. Deze € 62.930 kan van de lening worden afgeboekt. En als de € 37.070 privé wordt betaald, bedraagt de aflossing € 100.000. Met een daadwerkelijke aflossing op de lening van € 37.070 wordt de schuld dus € 100.000 lager.
Meer weten?
Wilt u meer weten? Zie ook onze website onder Onzakelijk geleend bij de Stamrecht BV? Probleem met de Belastingdienst? of neem direct contact met ons op. Laat uw gegevens bij ons achter, dan bellen we u binnen één werkdag terug.
